Sapiens - Yuval Noah Harari

Historia o tym, jak trzy ewolucje - poznawcza, naukowa i rolnicza - sprawiły, że człowiek, ze zwierzęcia będącego gdzieś pośrodku łańcucha pokarmowego wysforował się na jego szczyt. 

Człowiek przejął władzę nad światem niczym absolutny władca. Harari zwraca uwagę na to, że stało się to w bardzo krótkim czasie - nasz gatunek ewoluował ekspresowo. Nie zdążyliśmy na bieżąco przewidywać konsekwencji naszych działań i patrzeć długofalowo na to, co robimy. 

Harari bardzo efektownie porównuje ludzkość do stada owiec, które na skutek w zasadzie ewolucyjnego przypadku, nauczyło się wytwarzać czołgi, bomby atomowe i ich używać. Autor pokazuje, że dysponujemy niespotykaną dotąd potęgą, a nie mamy pojęcia, jak jej świadomie używać. W tej historii nasza biologia i rozwój ewolucyjny od małpy jest punktem wyjścia, ale potem te wszystkie składowe, czyli nasza historia i rozwój społeczny, na to się nakładają. 

Autor przyjmuje perspektywę światową, ale nie mówi o wszystkim jednocześnie. Tym, co porządkuje tę książkę, są tematy: stadia rozwoju, kluczowe momenty, które zmieniły ludzkość, coś nowego dodały do naszej historii, sposobu myślenia, rozwoju cywilizacji. Pokazuje zjawiska prehistoryczne, takie jak ujarzmienie ognia, które jest, jak wiemy to od dziecka, jednym z kluczowych momentów ewolucji człowieka. Harari podkreśla, że ujarzmiając żywioł, przekroczyliśmy ograniczenia związane z naszym ciałem. Staliśmy się ,,superbogami".

Harari przygląda się także rozwojowi języka. Mówi również o religii, wspólnych wierzeniach, mitach. Wokół tych tematów, stopniowo pojawiających się wraz z postępem cywilizacji, koncentruje swoją opowieść o człowieku.

Izraelski historyk pisze w sposób pasjonujący, absolutnie wciągający. Wspaniale kontroluje język. Udaje mu się w jakiś magiczny sposób unikać naukowych terminów, nie przytacza żadnych zawiłych definicji, a przy tym jest bardzo precyzyjny. ,,Sapiens" jest książką pełną wiedzy, ale nieprzytłaczającą. 

Wielkim talentem Harariego jest umiejętność syntetyzowania wiedzy. Autor z różnych dziedzin zbiera szczegóły i układa je w jedną, spójną opowieść. W sensie poznawczym ta książka nie pokazuje nic nowego. Harari nie prowadzi tutaj własnych badań, ale sposób, w jaki opowiada o naszych dziejach i historii na pewno jest nowatorski. 

Tytuł zachwyci wszystkich cierpiących na bezsenność, a także tych, którzy troszczą się o los naszej cywilizacji oraz tych, którzy myślą o tym, co będzie jutro. Tę książkę powinni przeczytać również wszyscy ci, którzy pracują w mediach. 

Książkę poleca Julia Rzemek.